Deze week is het een jaar geleden dat Mijn vriend Damocles verscheen. Een boek met een paradoxale titel – dat zwaard van Damocles boven je hoofd betekent toch narigheid?! Waarom noem je hem dan je vriend? (Het ultrakorte antwoord: het mes snijdt aan twee kanten. Het uitgebreide antwoord: lees het boek).

In de lezersreacties zitten ook paradoxen. Een paradoxaal blog ter gelegenheid van de eerste verjaardag van Mijn vriend Damocles.

Paradox 1: in een middag uitgelezen óf maximaal een hoofdstuk per week

De helft van de lezers leest het boek in een ruk uit. “Het leest als een trein,” schrijven ze me. Ik ben daar trots op want het is precies wat ik wilde: non-fictie die leest als een pageturner (en hoeveel uren ik gepuzzeld heb op de vraag: hoe doe je dat?).

De andere helft leest maximaal een hoofdstuk per week. “Het is bijna therapie,” zegt de een, “Ik moet het steeds laten bezinken.” Een ander: “Dit boek maakt zoveel oude pijn los. Meer dan een hoofdstuk per week kan ik niet aan. Ik vind het een prachtig boek, het is helend om te lezen, maar ik moet het doseren.”

Paradox 2: een zelf-activerend boek over omgaan met het noodlot

Gezondheid is niet maakbaar. Als je daarvan nog niet doordrongen was, dan ben je dat wel na het lezen van Mijn vriend Damocles. Bizarre complicaties, wonderen, en alles ertussen in komt aan bod. Houvast zoeken bij illusies moedig ik niet aan. Een simpel stappenplan ‘Nooit meer stress over je gezondheid’ ontbreekt ook. Dus wat kun je met dit boek?

Nou, heel veel, blijkt. “Dit boek zette me aan het denken over hoe ik zelf omga met mijn onzekere gezondheid,” mailde iemand me. Het blijft niet bij reflectie. Een bijna tachtigjarige vertelde hoe ze na het lezen van Mijn vriend Damocles naar haar arts was gestapt en zich voor het eerst in haar leven assertief had opgesteld.

Paradox 3: Publiciteit is niet evenredig met boekenverkoop

Dit boek kreeg veel meer publiciteit dan mijn eerste boek Energiek leven inclusief een paar daverende recensies. Toch verkocht Energiek leven beter. Dat roept bij mij persoonlijk gemengde gevoelens op, en natuurlijk heb ik erover nagedacht hoe dat komt.

Vermoeidheid is een probleem waar mensen dagelijks tegen aan lopen. Leven met een onzekere gezondheid is een probleem dat komt en gaat. Je kunt het tussendoor negeren (of doen alsof). Het is bovendien een onoplosbaar probleem. Of je nu een ongeluk hebt gehad, een ernstige ziekte hebt gekregen of gehoord hebt dat er een erfelijke ziekte in je familie voorkomt: onkwetsbaar zul je je nooit meer voelen.

Waarom zou je je dan bezig houden met die onzekerheid over je gezondheid? Omdat je altijd een keuze hebt hoe je ermee omgaat. Omdat je kop in het zand steken uiteindelijk tegen je werkt. Omdat het lichter te dragen wordt als je het beest in de bek durft te kijken. Het mes, en ook het zwaard van Damocles, snijdt altijd aan twee kanten.

Nieuwsgierig? Bestellen kan bij elke boekwinkel, waaronder bol. Ook verkrijgbaar als e-book.