Ooit las ik een interview met een psychiater die mensen behandelde door ze woorden te leren voor wat ze voelden. Volgens hem was dat de helft van de oplossing. Emoties die je niet kunt benoemen zijn veel moeilijker te hanteren dan emoties waar je wel woorden voor hebt.
Is dat ook zo voor vermoeidheid? Ik denk het wel. Veel lezers van ‘Energiek leven’ beginnen over het onderscheid dat ik maak tussen verschillende soorten vermoeidheid. “Ik heb drie revalidatietrajecten gedaan, maar nu pas kan ik vertellen wat er met me aan de hand is.” Of: “Je geeft woorden aan dingen die ik intuïtief wel voelde, maar waar ik zelf geen woorden aan kon geven.”
Hoe kunnen woorden mensen die kampen met vermoeidheid als gevolg van reuma, kanker, nah of corona helpen? Door alles ‘moe’ te noemen ontstaat een spraakverwarring die leidt tot onbegrip, niet effectieve oplossingen en verlies van zelfvertrouwen.
Begrip
Ik ben niet gek. Heb je dat wel eens gedacht toen je iets las of iemand je iets uitlegde? Herinner je je de opluchting die je toen voelde? Ik wel. Bijvoorbeeld toen ik las over tijdelijke problemen met stress hanteren bij een van mijn ziektes (“emotionele energiebeperking, specifiek op stress, type verlaagd maximum”). Niemand had me verteld dat dat kon gebeuren. Dit verklaarde mijn extreme reacties. Wat een opluchting! Ik was niet gek aan het woorden. En er stonden ook nog tips bij wat ermee te doen!
De volgende dag liet ik de bewuste passage aan een vriend lezen. Hij las het, keek me twee tellen strak aan, en las het opnieuw. Toen deed hij langzaam het boek dicht, keek me weer aan en zei: “Zo, dat weten we ook weer.” De weken daarna was hij een enorme steun!
Woorden zijn de sleutel tot begrip. Begrip van je eigen beperkingen, begrip van anderen voor jouw beperkingen. Hoe fijn zou het zijn als iedereen zou aanvoelen wat je nodig hebt. Maar zo werkt het niet. Het is geen onwil. Uitleggen helpt. Maar daar heb je wel woorden voor nodig.
Effectief maatwerk
“Vaker pauze nemen.” of “Eenvoudiger werk.” Hoe vaak heb jij zo’n algemeen advies gekregen? Die algemene adviezen zijn vaak niet effectief, zelfs onnodig beperkend.
Voor beenprotheses geldt: hoe beter op maat hoe makkelijker en meer je kunt lopen. Wel of geen knie meer hebben maakt veel uit. De lengte van het kunstbeen moet precies goed zijn om niet te hinken. En ongetwijfeld nog veel meer waar ik niet vanaf weet.
Dat maatwerk is ook nodig voor aanpassingen die je doet voor een energiebeperking: hoe beter op maat die zijn, hoe minder je jezelf onnodig hoeft te beperken en hoe beter de aanpassing je helpt om te doen wat je wilt doen. Want daar gaat het om!
Zelfvertrouwen
Woorden maken je bewust bekwaam. Bewust of onbewust bekwaam – maakt dat uit? Voor mij wel. Bewust bekwaam zijn is moeilijker te negeren. Het maakt mij net iets gedisciplineerder, en dan blijkt dan net iets meer energie op te leveren.
Maar bewust bekwaam zijn doet ook iets anders: het geeft je zelfvertrouwen. Komt er iets nieuws op je pad? Jij weet wat je kunt doen. Een onverwachte situatie? Jij kunt goed improviseren. Een nieuwe storm in de vorm van een nieuwe ziekte? Naar, maar jij weet wat jou te doen staat.
Ontdekken wat jouw energiebeperkingen precies zijn? Lees ‘Energiek leven’ of: