Leefstijl vraagt een collectieve aanpak

“Waar zijn wij nou helemaal mee bezig?”. Herinner je die reclame? Dat gevoel had ik toen ik weer iets las over “individuele leefstijlbegeleiding”.

Wie te zwaar is, of diabetes of etalagebenen heeft, komt in aanmerking voor individuele leefstijlbegeleiding van door een leefstijlcoach, meestal een fysiotherapeut of diëtist. De kosten worden betaald door de zorgverzekering.

Deze programma’s zijn bewezen effectief. Ze verbeteren de gezondheid van de deelnemers tegen redelijke kosten. Dat is natuurlijk prachtig, maar: waar zijn we nu eigenlijk mee bezig? Met mensen individueel te leren om tegen de stroom in te roeien!

Onze omgeving maakt ons ziek

Onze verantwoordelijkheid voor onze gezondheid leggen we heel individueel uit. Ieder moet voor zich zorgen, ieder moet voor zichzelf gezonde keuzes maken. En anders: eigen schuld dikke bult.

Wie kiest er voor overgewicht? Niemand. En toch zijn dit de cijfers. Hoe komt dat? Niet omdat mensen graag te zwaar zijn. Het percentage stijgt omdat onze omgeving ziekmakend is.

Onze omgeving nodigt uit tot ongezond en te veel eten. Fastfood is overal. Supermarkten zijn ingericht om te verleiden tot het kopen van meer en ongezonde producten. Onze omgeving is ingericht op auto’s, niet op veilig en snel fietsen.

En de lijst gaat verder, ook voor andere leefstijl gerelateerde aandoeningen: de lucht die we inademen is vervuild. Alcohol drinken is de norm. En roken in veel kringen ook. Werkdruk heeft status. Gebrek aan sociale steun maakt eenzaam. En ga zo maar door.

Probeer in deze omgeving maar eens gezond te blijven! Wat als we het onszelf makkelijker zouden maken?

Stel dat onze omgeving ons gezond zou maken…

Riolering heeft meer betekent voor onze gezondheid dan antibiotica of vaccinaties. Een collectieve aanpak van gezondheidsproblemen heeft veel voordelen. Iedereen profiteert ervan. En het is veel makkelijker vol te houden. Wanneer sta jij stil bij de voordelen van riolering?

En het mooiste: met een paar klappen (veranderingen in leefomgeving) slaan we heel veel vliegen (ziektes). Maar daarvoor moeten we gezonde leefstijl als een collectieve verantwoordelijkheid zien.

Hoe maak je de omgeving gezond?

De omgeving gezond maken begint op landelijk niveau: alle fastfood weg van stations en benzinestations. Tachtig op alle snelwegen. Fietspaden aanleggen in plaats van snelwegen. Geen btw op groente en fruit. Suikertax.

Verder moeten we aan de slag op de plekken waar we samen leven, werken en leren, samen-zinnig leven dus. Denk bijvoorbeeld aan:

  • Douches zodat je fietsend naar het werk kan.
  • Bedrijfs- en schoolkantines die gezond eten bieden.
  • Schoolfruit op alle scholen.
  • Speeltuinen en speelplekken voor kinderen.
  • Allemaal ’s avonds je telefoon uit.

Natuurlijk hebben we daar een stok achter de deur voor nodig. En daarvoor heb ik dit voorstel:

Als meer dan 5% van de bevolking een bepaalde aandoening heeft, dan stoppen met individuele behandeling. In plaats daarvan gaan we de omgeving gezond maken.

Wat denk jij, zou dat werken?